Rəsulzadə Məhəmmədəli Əbdüləziz oğlu
Azərbaycan
milli istiqlal hərəkatının fəal iştirakçılarından biri, Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü. Məhəmmədəmin Rəsulzadənin əmisi oğlu-dur.
1882-ci il aprelin 7-də Novxanı kən-dində anadan olub. İlk təhsilini din xadimi
olan atasından almış, sonralar maarif xadimi olan Sultanməcid Qənizadənin rəhbərliyi
ilə Bakıda açılan 2-ci "Rus-müsəlman” məktəbində oxumuşdur.
Siyasi fəaliyyətə 1902-ci
ildə M.Ə.Rəsulzadənin rəhbərliyi ilə yaranmış və Azərbaycanda Rusiya müstəmləkəçiliyinə
qarşı mübarizə aparan "Müsəlman gənclik təşkilatı”nda başlamışdır. 1904-cü ilin
axırında Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyası (RSDFP) Bakı Komitəsinin nəzdində
Mirhəsən Mövsümov, Məmməd Həsən Hacınski və Məhəmmədəmin Rəsulzadənin rəhbəliyi
ilə yaradılan ilk müsəlman sosial-demokrat təşkilatının əsası bu qurumda
qoyulmuşdur. Həmin "Hümmət” təşkilatına ilk daxil olanlardan biri də Məhəmmədəli Rəsulzadə
idi. O, "Hümmət” in "Təkamül” (1906-07) və "Yoldaş” (1907) qəzetlərində
inqilabi hərəkata dair məqalələrlə çıxış etmışdır. 1907-ci ildə Balaxanı neft
rayonunda P.Çaparidze, M.Əzizbəyov, İ.Fioletov, S.Əfəndiyev və başqalarnın
iştirakı ilə təşkil olunan "Neft sənayesi fəhlələrinin ittifaqı”nın sədri
P.Çaparidze, texniki katibi isə Məhəmmədəli Rəsulzadə idi.
Məhəmmədəli Rəsulzadənin Azərbaycan
Xalq Cümhuriyyəti dövrü fəaliyyəti diqqətəlayiqdir. O, 1918 ci il dekabrın 7-də
Bakıda təntənəli surətdə açılmış Azərbaycan Parlamentinə gizli səsvermə yolu ilə
Bakıdan üzv seçilmiş, 1919-cu ilin əvvəllərində təşkil olunmuş Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyəti Hökumət mətbəəsinin müdiri təyin edilmişdir. 1919-cu ilin
oktyabrında "Türk Ədəm Mərkəziyyət "Müsavat” partiyası” Bakı komitəsinin üzvü
seçilmişdir.Aprel işğalından (1920) sonra Moskvada Xalq Millətlər Komissarlığına tabe olan kooperativ təşkilatında iki ilə yaxın işləyən Məhəmmədəli Rəsulzadə 1922-ci ilin yayında Bakıdan İrana və oradan isə İstanbula mühacirətə getmişdir. Həmin dövrdə İstanbulda nəşr olunan "Yeni Qafqasya”, "Azəri türk”, "Odlu yurd”, "Azərbaycan yurd bilgisi” və s. mətbuat orqanları ilə yaxından əməkdaşlıq etmişdir. Onun Türkiyədə Azərbaycan ədəbiyyatının təbliği sahəsindəki fəaliyyəti də xüsusi tədqiqata layiqdir. 1952-ci ildən Ankarada nəşr olunan "Azərbay-can" jurnalında "M.Ə.Rəsuloğlu” imzası ilə çoxlu məqaləsi dərc edilmişdir.
1982-ci il
fevralın 3-də İstanbuda vəfat edib.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası